راه‌هايي براي كاهش مضرات سرخ كردن مواد غذايي‌

جام جم آنلاين: سرخ كردن غذا يكي از شيوه‌هاي سنتي طبخ غذاست كه بهتر است تا حد امكان از آن پرهيز شود. آب‌پز، بخارپز و كباب‌پز كردن غذا، سالم‌ترين روش پخت غذاست؛ در صورتي كه ناچاريد غذاي خود را سرخ كنيد بايد از روغن مخصوص سرخ كردن استفاده كنيد و اين را بدانيد كه خطرناك‌ترين نوع روغن همان روغن جامد است كه مواد حاصل از سرخ شدن آن سبب ابتلاي مصرف‌كننده به سرطان ريه، سينه، مثانه و تنگي عروق قلب مي‌شود اما خوب است بدانيد سرخ كردن مواد غذايي، قواعدي دارد كه رعايت آن از ميزان مضرات سرخ كردن كم مي‌كند.
قبل از سرخ كردن مواد غذايي، روغن را حرارت دهيد تا كمي داغ شود. در اين حرارت بسرعت لايه‌اي محافظ در سطح مواد غذايي تشكيل مي‌شود. براين اساس،‌ روغن از ماده غذايي عبور نمي‌كند و غذا فقط با حرارت غيرمستقيم و با هدايت گرمايي از اين محافظ، پخته و سرخ مي‌شود.

اگر روغن خوب داغ نشود، قبل از اين كه لايه محافظ تشكيل شود، ‌روغن به درون غذا نفوذ مي‌كند و باعث مي‌شود كه غذا حالت روغني پيدا كند. اگر هم روغن زيادتر‌ از حد داغ شود، موجب مي‌شود لايه محافظ غذا بسوزد.

- از انباشتن زياد مواد غذايي در روغن اجتناب كنيد. در اين حالت، حرارت روغن پايين مي‌آيد و روغن قبل از تشكيل لايه محافظ به داخل غذا نفوذ مي‌كند و غذا چرب مي‌شود.

- هرچه روغن بيشتر رطوبت جذب كند، زودتر تخريب مي‌‌شود. هيچ‌گاه در ظرف را حين سرخ كردن ماده غذايي نبنديد؛ زيرا با بستن در ظرف همه بخارها و دود حاصل از روغن به درون غذا برمي‌گردد و سبب سمي شدن غذاي در حال پخت مي‌شود.

- قبل از سرخ كردن ماده غذايي به آن نمك نزنيد. نمك نقطه دود روغن را پايين مي‌آورد و باعث مي‌شود روغن زودتر تخريب و اكسيد شود. همچنين نمك با جذب و رطوبت سطح غذا سبب مي‌شود وقتي غذا به درون روغن اضافه شود، روغن به بالا پاشيده شود. در صورت لزوم نمك را هنگام صرف غذا اضافه كنيد.

- براي سرخ كردن غذا از ظروف آلومينيومي استفاده نكنيد. نمك موجود در غذا با تخريب ظروف آلومينيومي و وارد كردن يون آلومينيوم به درون روغن، سبب بروز مسموميت مي‌شود. ظروف آهني و مسي نيز سريع روغن را خراب مي‌كند بنابراين روغن را به دور از نور و در ظرف شيشه‌اي نگه داريد.

- تحت هيچ شرايطي نبايد روغن داغ را در ظروف پلاستيكي بريزيد؛ زيرا پليمرهاي موجود در ظرف پلاستيكي درون روغن آزاد مي‌شود و آن را براي مصرف نامناسب مي‌كند.

- براي جلوگيري از تركيبات سمي از حرارت دادن حلب يا قوطي روغن جامد خودداري كنيد.

- به سبب فساد زودرس روغن، قاشق آغشته به پياز و رب يا غذا را وارد ظرف اصلي روغن نكنيد.

- روغن مصرفي را بايد دائم تعويض كرد و از روغني استفاده كنيد كه بو و ظاهر آن تغيير نكرده است. شعله‌ور شدن ناگهاني روغن، عامل تخريب ساختمان شيميايي آن است. تحقيقات نشان داده‌اند، روغن سرخ شده مواد زيانباري توليد مي‌كند كه شبيه مواد شيميايي موجود در دود سيگار است.

- مخلوط كردن روغن‌ها با هم، نقطه دود آنها را پايين مي‌آورد و به تخريب زودتر روغن كمك مي‌كند. همچنين از مخلوط كردن روغن سالم و مصرف شده جدا خودداري كنيد.

یک لیوان پلاستیکی یا شیشه دهن گشادی را از محلول آب و صابون پرکنید و سیم ظرفشویی را پس از شستن ظرفها درون آن بیاندازید. آب و صابون را هر شب عوض کنید تا سیم ظرفشویی شما تمیز و پاکیزه بماند.

روش دیگر برای جلوگیری از زنگ زدن سیم ظرفشویی آن است که سیم را پس از شستن با آب، روی قطعه ای کاغذ آلومینیومی (فویل) قرار دهید سپس روی چراغ گاز بگذارید تا حرارت شعله پیلوت آرام آرام آب آن را بگیرد و خشک کند.

اگر برای شستن ظرف، وسیله دسته بلندی در اختیار ندارید خود می توانید ابتکاری به خرج دهید. یک گیره بزرگ کاغذ را به ابر یا پارچه ظرفشویی وصل کنید و از آن به منزله دسته استفاده کنید، به این ترتیب از زبر شدن یا کثیف شدن ناخن و انگشتان شما هنگام ظرفشویی جلوگیری خواهد شد.

در مورد خرید حبوبات چند نکته را به یاد داشته باشید، اول اینکه اندازه آن باید یکدست باشد، چرا که در غیر این صورت، ممکن است هنگام پخته شدن مقداری از آنها پخته شود و بقیه خام بماند. همچنین حبوبات باید سالم و بدون سوراخ‌های ریز باشند، چون این سوراخ‌ها، مکان سوسک‌های ریز است که هنگام پخت از آنها خارج می‌شوند.

اگر عسل شما سفت شده و در ضمن سفید شده یا به اصطلاح شکرک زده و دیگر قابل استفاده نیست، می توانید عسل را در  ظرفی که در آن محکم بسته می شود بریزید، حالا ظرف بزرگتر دیگری بردارید و داخل آن آب بریزید و ظرف عسل را ایستاده درون ظرف بعدی بگذارید و آن را ثابت کنید . حالا اجاق گاز را روشن کنید تا آب جوش بیاید. با بخار آب، عسل به حالت اولیه برمی گردد و تا تمام شدن عسل شکرک نمی زند.

کف آشپزخانه را همیشه تمیز و خشک نگه دارید. خیس بودن کف آشپزخانه خطر لیز خوردن و افتادن را افزایش می‌دهد. در صورت ریختن غذا و چربی روی زمین سریع آن را تمیز کنید. بعد از شستشوی ظرف و یا شستن میوه‏ها و سبزی ممکن است کف آشپزخانه خیس و مرطوب شود که باید هرچه سریع‌تر آن را خشک کرد. نکته دیگر اینکه رطوبت مورد علاقه حشرات و جوندگان است و برای کنترل حشرات و جوندگان هم لازم است همیشه کف آشپزخانه را خشک نگه داشت.

در یک نعلبکی کمی ادکلن خوشبو ریخته ویک حبه قند چهار گوش در آن بیندازید ، طوری که ادکلن را خوب جذب کرده وقند خیس شود ، سپس قند را آتش بزنید و وقتی ادکلن تمام شد قند را خاموش کنید . با این تدبیر فضای خانه بسیار معطر خواهد شد .

در ابتدا باقی‌مانده نان را از سفره بردارید. ماندن نان در سفره موجب کپک زدن نان می‏شود. نان را در پارچه‏ای نخی بپیچید سپس در کیسه پلاستیکی قرار داده و در یخچال نگهداری کنید.

هنگام جمع کردن سفره، ابتدا دو سر سفره را روی هم قرار دهید و سپس آن را به دفعات لازم تا کنید با این کار قسمت زیر سفره که روی زمین بوده ‏است با سطح داخلی آن که محل قرار دادن غذاست، تماس پیدا نمی‏کند. اهمیت سفره در  سطحی است که روی آن غذا می‌خوریم؛ در حالی که این موضوع به‌ طور مستقیم با سلامت ما ارتباط دارد. پس قدر سلامتی خود را بدانید و سطحی که به زمین خورده است را به بیرون تا کنید .

و هر دو هفته یکبار سفره غذاخوری را با آب گرم و مایع شوینده بشویید و زیر نور شفابخش خورشید قرار دهید تا خشک شود.

اگر می خواهید ظروف چینی شما تمیز و براق شود ، آنها را داخل دیگی که پر از آب سرد و پودر لباسشویی است ، قرار دهید و زیر دیگ را روشن کنید تا آب به جوش آید . و چند دقیقه ای به همان حالت بجوشد.

برای این‌که جاروبرقی شما سالم بماند و عمر طولانی‌تری داشته باشد باید به نکاتی در این رابطه توجه داشته باشید:

1 ـ جاروبرقی را همیشه تمیز نگه داشته و مواظب باشید زباله بزرگی در لوله‌های آن باقی نماند. زیرا در صورت گرفتگی لوله‌ها به موتور جاروبرقی فشار بیشتری وارد خواهد شد.

2 ـ هیچ گاه نگذارید کیسه جاروبرقی کاملا پر شود و همیشه قبل از این‌که کیسه کاملا پر شود، آن را تعویض نمایید. همچنین اگر کیسه جاروبرقی شما دائمی است، آن را با آب تمیز بشویید و سعی کنید از مواد شوینده استفاده نکنید.

3 ـ فیلتر جاروبرقی را همیشه کنترل کنید تا گرد و غبار نگیرد. در صورتی که فیلتر جاروبرقی شما خیلی کثیف و آلوده شده است، آن را شسته یا تعویض نمایید.

از جارو کردن سطوح مرطوب با جاروبرقی‌های معمولی خودداری کنید. همچنین هیچ وقت اشیا نوک تیز را با استفاده از جاروبرقی نگیرید تا باعث پاره شدن لوله‌ها یا پاکت جاروبرقی نشود.

4 ـ برای نظافت هر قسمت از خانه از درجه مخصوص آن استفاده نمایید. مثلا برای نظافت فرش‌ها از درجه مخصوص فرش و برای نظافت مبل‌ها از درجه مخصوص به آن استفاده کنید.

5 ـ جاروبرقی را بطور مداوم روشن نگذارید و هر 20 دقیقه یکبار به مدت 15 دقیقه آن را خاموش کنید تا موتور جاروبرقی خنک شود.

6 ـ هیچ وقت جاروبرقی را بشدت نکشید. این کار باعث پاره شدن بخشی از لوله جاروبرقی می‌شود.

7 ـ از جارو کردن سطوح مرطوب با جاروبرقی‌های معمولی خودداری کنید. همچنین هیچ وقت اشیا نوک تیز را با استفاده از جاروبرقی نگیرید تا باعث پاره شدن لوله‌ها یا پاکت جاروبرقی نشود.

8 ـ موقع تعویض پاکت جاروبرقی یا نظافت فیلتر آن، جارو را از برق بکشید. در صورتی که جاروبرقی صدایی غیرعادی دارد، حتما آن را به نمایندگی اطلاع دهید ولی هرگز جاروبرقی خود را به افراد غیرمسوول و غیرمتخصص نسپارید.

در بیشتر موارد، تشخیص فساد آرد سوخاری توسط افراد عادی امکان پذیر نیست ولی اگر بخواهیم مشخصه ای برای این موضوع در نظر بگیریم، بوی خاصی است که اصطلاحا به بوی «نا» موسوم است. اگر آرد سوخاری بوی کهنگی و نا بدهد، بهتر است استفاده نشود. می توان به تغییر رنگ آرد نیز برای پی بردن به فساد آن توجه کرد.

اصولا نگهداری موادغذایی ارتباط مستقیم با میزان رطوبت آن دارد. چون یکی از شرایط رشد میکروارگانیسم ها در موادغذایی وجود رطوبت در آن است و هرچه میزان آن کمتر باشد، رشد این عوامل در آن پایین تر خواهد بود. در مورد آرد سوخاری نیز به دلیل اینکه میزان رطوبت بسیار پایین است، در صورتی که آن را در جای خشک و خنک نگهداری کنیم، مشکل چندانی به وجود نخواهد آمد و می توان آرد سوخاری را تا مدت طولانی (مثلا ۶ ماه) ذخیره کرد. البته در این مورد باید به نکاتی مثل اکسیدشدن روغن موجود در این محصول نیز اشاره کرد.

اگر می‌خواهید چایتان زود آماده شود ابتکار به خرج دهید ، به اندازه یک لیوان آب در کتری بریزید و بگذارید تا جوش بیاید. زمانی که جوشید ، چای را دم کنید و سپس کتری را پرکنید  و بگذارید تا بجوشد. زمانی که به جوش آمد، چای غلیظ درست شده را رقیق کنید و دیگر نیاز به زمان بیشتری برای دم کشیدن نیست.

هرگز در کتری، سماور و چای‌ساز آب داغ نریزید. چون ذرات معلق روی آب باقی می‌ماند و در لیوان‌ها آب داغ و زلال نخواهید داشت. همچنین پس از به جوش آمدن آب در چای‌سازها، کمی صبر کنید تا ذرات معلق ته‌نشین شود.

اگر برای حاضر کردن چای و آب جوش از کتری استفاده می‌کنید آب کتری را تا نصفه پر کنید و بگذارید خوب جوش بیاید. با این مقدار آب، چای را دم کنید. سپس کتری را پر کنید تا در حین دم کشیدن چای، آب هم جوش بیاید. در این صورت چای شما مدت طولانی گرم می‌ماند ولی نمی‌جوشد.